De muziek achterna …

Het was in 2007 op de Supportbeurs in Utrecht dat ik voor het eerst kennismaakte met my breath my music en Ruud van der Wel. Een grote beurs en veel gehandicapten. Vanuit een kleine hoekstand klinkt muziek. Mijn aandacht wordt direct getrokken. Muziek is één van de belangrijkste dingen in mijn leven. Altijd al geweest. Ik vertel u er iets over; mijn muzikale voorgeschiedenis, het ‘ongeluk’ en het onhaalbare dat toch mogelijk blijkt…

Orgel
Ik ben opgegroeid in een gezin waar het orgel en de blokfluit de instrumenten waren waar muziek mee werd gemaakt. Aan de blokfluit heb ik mij nooit echt gewaagd. Het orgel probeerde ik wel maar ook niet meer dan dat. In de lesboeken van mijn broer kwam ik tot ‘2 kruisen’. En daar stokte mijn avontuur. Meestal maakte ik mijn muziek door te zingen of een saxofoon na te doen.

Panfluit
Ik weet niet meer hoe, maar op een gegeven moment had ik een panfluit in handen. Met wat ‘ademtraining’ en voldoende fantasie lukte het al snel melodieën te spelen en een beetje te improviseren. De muziek zat in mijn hoofd. Met bladmuziek kon ik maar weinig en samen met anderen spelen was nooit echt een succes. Ik deed het voor mezelf en had er veel plezier in.

Dwarsfluit
De overstap van een panfluit naar een dwarsfluit was niet groot en toen de financiën er waren heb ik er één aangeschaft. Deze keer enkel een paar lessen genomen voor de techniek. En als autodidact het mezelf verder aangeleerd. Heerlijk gespeeld, de ene periode wat meer, een andere periode wat minder maar altijd alleen en voor ‘eigen publiek’.

Saxofoon
Al lerend kreeg ik de smaak goed te pakken. Een saxofoon nadoen is één, echt op één spelen is twee… of meer. De overstap van een dwarsfluit naar een altsaxofoon is lastiger vanwege een andere blaastechniek. Ik werd door een leraar een eind op weg geholpen. Ook het bespelen van mijn favoriete instrument bleek mogelijk. De panfluit en de dwarsfluit bespeelde ik soms ook nog maar de saxofoon voerde nu echt de boventoon.

Sinterklaasavond 2006
Niet eerder had ik een ‘sinterklaas-kadootje’ gekregen dat mijn leven zo ingrijpend zou veranderen. Van de sinterklaasavond en de dag zelf weet ik niets meer te herinneren. Later heb ik me laten vertellen dat ik op de pakjesavond plotseling ernstig ziek werd, een critical illness syndroom noemt men dat. Binnen de kortste keren lig ik in kritieke toestand in een ambulance op weg naar het ziekenhuis. Ik raakte in een soort comateuze toestand en men besloot dat eerst zo te houden omdat ik naast een extreem hoge bloedsuiker allerlei ernstige ziekteverschijnselen had en mijn hersenen vermoedelijk beschadigd waren.

Begin januari 2007
Het is begin januari 2007 en langzaam aan laten ze mij uit de coma komen omdat mijn toestand stabiel genoeg is. Ik besef langzamerhand dat ik niet thuis in bed lig maar in het ziekenhuis. Ik lig enkele weken op de intensive care. Veel spanning en zorgen voor iedereen om mij heen. Gelukkig mag ik het dan vanwege mijn verbeterde toestand op de verpleegafdeling proberen. Verbeterd, dat wel, maar juist ook daardoor dringen nu de trieste feiten tot mij door. Praten gaat niet. Ik kan alleen instemmen of ontkennen door mijn ogen te sluiten of met mijn lippen bewegen. Geluid komt er niet uit. Mijn handen kunnen niets vastpakken en van zitten, staan of lopen is al helemaal geen sprake. Doctoren vermoedden dat o.a. mijn evenwicht is aangetast.

Zelf muziek maken verleden tijd
Nu begint een periode van aansterken en opknappen, geef het maar een naam. Met de tijd zal nu duidelijk moeten worden wat verbetert en wat niet. Met andere woorden; hoe gehandicapt ik hier uit zal komen. Het is in deze periode dat ik begin te beseffen dat zelf muziek maken verleden tijd is. Sinterklaas heb ik op die bewuste 5de december niet gezien maar wel heeft iemand toen mijn panfluit, dwarsfluit en altsaxofoon van me afgenomen. Heel het muziek maken zelf! Zo voelt het tenminste. Die altsax was mijn beste maatje de afgelopen jaren. Na de eerste periode in het ziekenhuis verblijf ik in een verpleeghuis tot opname in revalidatiecentrum de Vogellanden mogelijk is. Langzaam maar zeker wordt duidelijk dat ik drie blijvende beperkingen heb opgelopen. Ik heb geen rompevenwicht meer en ben daardoor voortaan gebonden aan een rolstoel. Ik kan me dan wel, al trippelend voortbewegen omdat ik wel kracht in mijn benen heb. Daarnaast is mijn spraak aangetast en heb ik last van ataxie in armen en handen en ook mijn kaken. De coördinatie van deze lichaamsdelen is moeilijk en heb ik last van plotselinge bewegingen.

Muziekblessureteam
In revalidatiecentrum de Vogellanden doe ik verwoede pogingen om saxofoon en dwarsfluit te spelen, ik kan het niet laten. Maar het wil niet vanwege onrustige handen en problemen met mijn ademhaling. Eén van de activiteitentherapeuten komt met het voorstel mij aan te melden bij het ‘muziekblessureteam friesland’. Dat is een groep therapeuten en artsen van het revalidatiecentrum Beetsterzwaag die samen met mensen met beperkingen gaan kijken naar aanpassingen of nieuwe manieren van muziek maken. Ze hebben veel ervaring op dit gebied en kennen weer instanties en organisaties die daarbij behulpzaam kunnen zijn. Ik reis af naar Friesland en voor mij begint er weer wat hoop te gloren. Enthousiaste mensen die geloven in mogelijkheden en kansen blijken dan zo belangrijk te zijn! Toch kom ik met mijn ‘oude’ instrumenten niet veel verder vanwege [nog steeds] de onrustige handen en problemen met mijn ademhaling.

Supportbeurs 2007 Utrecht
Het is in deze periode dat ik op de Support-beurs in Utrecht Ruud van der Wel ontmoet. Hij staat daar met zijn stichting mybreathmymusic en laat zien op welke manier mensen met een handicap [weer] muziek kunnen maken. Hij heeft zelfs een nieuw instrument ontwikkeld: de magic flute. Hij werkt vooral met elektronische instrumenten en apparatuur. Bij mij breekt het besef door dat hierin wel eens een oplossing zou kunnen liggen. Het stabiel kunnen bespelen van mijn ‘oude’ instrumenten lukt echt niet en ook de blaastechniek levert problemen op. Met een elektronisch blaasinstrument en enkele eenvoudige aanpassingen is dat te verhelpen. In de stand demonstreren enkele gehandicapten dat op een mooie manier. Onder de indruk van het gehoorde en na een kort gesprekje met Ruud verlaten wij de stand en de beurs. Als mensen met dergelijke beperkingen weer in staat zijn muziek te maken… Weer thuis zoek ik direct de internetsite van mybreathmymusic op. Al lezend en via diverse links wordt mij duidelijk wat mogelijk zou kunnen zijn. Mensen met verschillende soorten handicaps maken weer of voor het eerst muziek. Ze worden daarbij geholpen door de Rotterdamse muziek-therapeut. Hij heeft allerlei creatieve ideeën en oplossingen en begeleidt je in het proces om weer te kunnen spelen. In het kader hieronder geef ik in het kort aan hoe ik ben geholpen door Ruud. En dat allemaal na mijn eerste mail naar Rotterdam.

Geholpen door Ruud
Ik speel nu op een elektrische saxofoon, de Yamaha WX11. Dit is voor mij het beste model. Daar kan ik dan naast de verschillende soorten saxofoon ook andere instrumenten mee nabootsen van piano tot gitaar. De andere beschikbare modellen kon ik een tijdlang uitproberen. Hij heeft mij geholpen bij het zoeken naar ondersteunende apparatuur zoals een bijbehorende soundbank [yamaha vl70] en een geschikte geluidskaart en software voor de pc. Daarvoor ben ik ook verschillende keren naar de Maasstad geweest, heb praktische lessen van Ruud gekregen. Via de mail krijg ik nog steeds een uitgebreide ondersteuning. Kom ik er alleen niet uit dan komt er een enthousiaste reactie die me weer op het goede spoor zet. Mijn muzikale mogelijkheden zijn veel groter geworden. Naast verschillende ‘instrumenten’ spelen kan ik ook muziek bewerken en mengen, ritmes en andere instrumentpartijen toevoegen etc. Eigenlijk heb ik er een hobby bij gekregen. Op het internet is op het gebied van elektronische muziek ook erg veel te vinden. Ik ervaar dat het in fasen gaat. Na een tijdje op hetzelfde niveau bezig te zijn komt er ineens een groeispurt en gaat het weer een stuk beter en makkelijker. Als ik terugdenk aan het geluid dat ik in de beginfase tevoorschijn toverde en hoe het nu klinkt… ik had dit werkelijk niet voor mogelijk gehouden. Het kunnen bespelen, beheersen van mijn ademhaling en de kennis van de apparatuur…

Ruud heeft mij werkelijk geweldig geholpen en doet dat nog steeds. Met de techniek en een heerlijk positieve instelling, dankjewel! Zo belangrijk voor mijn revalidatie en acceptatie van mijn nieuwe situatie.

Jan Gerhard Aalbers
Zwolle